Dec 31, 2018
Aktif ateizm ile pasif ateizm arasında sağlam bir fark var, hakkı verilmeli. Örneğin ben, henüz aktif bir ateist ile tanışmadım. O ciddi bir emekçidir.
Felsefe tarihi, varlık felsefesi, dinler tarihi, din felsefesi, sosyoloji, psikoloji, mitoloji, bilim felsefesi ve daha pek çok alanda binlerce kitabı okumuş, derinlemesine düşünmüş kişidir. Kısacası, neyi reddettiğini derinlemesine kavramıştır.
Yadsıma her zaman iyidir diye düşünüyorum. Gençler önce yadsımalı öğretilenleri.
Dec 22, 2018
Yok anlamaz bunlar. İnandıkları şeyi bile anlamadıklarından “senin dinin sana benim dinim bana” ayeti boşa çıkar.
Dec 8, 2018
“Din, kadın imgesinden kurtulmak için ödediğin bir vergi değildir, çünkü bu imgeden kaçılmaz.
Dini, insanın öbür dünyadaki hayatının yerine koymak için kullananlara yazıklar olsun. Din, bir ikâme değildir, insanın her eylemine eklemlenen nihai bir başarıdır. Ancak hayatını dolu dolu yaşadığın zaman dine ulaşırsın ve ancak o zaman kutsanırsın.” CG Jung
Dec 5, 2018
Soyut, boş bir içerik değil kuşkusuz. Tikel bilinci oraya ulaştıran araç din; ne yaptı, nasıl yaptının bilince getirilmesi felsefe.
Bu bağlamda hedefe ulaşanın kapsama alanı artıyor. Hegel’i seviyorum “Tin kendi üretimin değilse felsefe ile ne anlatıyorsun?” ayarı veriyor hep.
Dec 5, 2018
“Din ile meşguliyet duyguda ise o zaman o ebedi mutluluktur; faaliyette ise, o zaman bu meşguliyetin Tanrı’nın şanını ve azametini açığa vurması gerekir.”
“Mutsuz bilince” ve “şekil dinine” mahkum bir topluma Hegel’den bir nefes.
“Ayinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz”
din korku aleti olarak kullanılır.güçlenen sahtekârın asıl amacı gizli kalır, onun hayat tarzının ilâhi bir yaşam olduğu sanılır, nimetleri kendisi için istemeyen bir görüntü verir.insanlar ona itaat eder; o, itibar, iktidar, servet, zevk ve istediğini yapmakta herkesten üstündür
Halkı mutluluktan habersizdir. Gerçek mutluluk anlatılsa da inanmazlar, çünkü anlamazlar. Onlar için iyi; sağlık, zenginlik, arzularının peşinden gitme serbestisi, saygı ve itibar görme, cinsel tatmin, gibi şeylerdir. Mutluluk bunların toplamıdır.
Oct 31, 2018
İman özgüvendir (eminlik), insan niçin özgüvenli olmadığını sorgulayabilir ve sorgulamalıdır.
Mertebe farklarını atlamak her şeyin bir “çorba”ya dönmesine neden oluyor. Göstergesi, bitmek bilmeyen dışsal tutumdur. Şekilci din, sorgusuz ateizm…
Oct 30, 2018
RT Yorum – Bu bağlamda Allah ve Tanrı ayrımı yapılmalı. Allah’ı idrak etmek dışsal bir şey olmadığı için “iman”dan sonra sorguya devam etmek ontolojik olarak olanaksızdır. O nedenle önce inanmak gelir ki ontolojik olarak kendinde temellensin.
“Teslim olduk diyebilirsiniz ama henüz müminlerden değilsiniz” önemli bir ayet ve uyarı. olumlu şüphe, olumsuz şüphe, yöntemsel şüphe ayrımlarını yapmak önemli sanırım.
Kur’an’ı Kerîm’de geçen, gerek Peygambere uyarı niteliğinde, gerekse de Şeytan’ı tanımlamakta kullanılan ve Türkçede hepsi şüphe-şüphesizlik ile karşılanan, fî miryetin, el-mumterîne, inne gibi kelimeler mevcûd sanırım. Peygambere de atfedilen bu şüphecilik bilmenin bir kıpısıdır bilme önce çözümseldir; kavramın doğasına göre çözümleme önce gelir. Bunu takiben gelen tanımlamada özne içkin olana ulaşır. Bu nedenle Hz. Muhammed’in okuduğu Kur’an şüphesiz lâ reybe bir kitaptır kavramsaldır, tamamlanmıştır, tevhiddir. Diye düşündürdü beni bu twit ve öncülleri
ORİJİNAL – Edip Yüksel @edipyuksel
Bir sözün, kainatı ve seni yaratan Allah’a ait olduğuna yüzde yüz kanaat getirdikten sonra o sözün sahibini sorgulamak haddini aşmaktan, saçmalamaktır. Öğrenmek için soru sormak ayrı, itiraz etme anlamında sorgulamak ayrı bir şey. Allah’ı sorgulamak çelişkidir.
Oct 29, 2018
Din felsefesi anlamazlar. Gazali’nin karşı çıktığı akıl Kant ile aynıdır. Şüpheciliğini, oradan buradan duyduklarınızla değil, oturup kendiniz emek vererek öğrenin. İlgilenirseniz, bu konuda çalışan Yale Üni. hocaları filan var, bataklıkta :)
Benden bu kadar, izninizle.
Oct 22, 2018
Çoğumuz huzursuzuz, bezginiz. İnsan, bilinçaltı, insanlık tarihi ve zamanın tininde yerleşik kurucu ve tanrısal bir öğe. Olayları ve olguları; tarihsel bir varlık olduğumuzu yadsırsak eksik anlarız. Tanrısallığın, öznede yerleşik potansiyelinden aman vazgeçmeyelim diye yazdım.
Haftaya, bunun öznede olanaklı yegane mecrasına ulaşmakta niçin zorlandığımızı; oysa yeniden ve ümitle ele alabileceğimizi; gerek yatay gerek dikey tarihi nasıl okuyabileceğimizi; felsefe, din tarihi, psikoloji disiplinleri çerçevesinde inceleyeceğim.
Oct 21, 2018
Doğru. Arap âdetlerini din diye pazarlayan Emevi uşakları var. Bir yandan da bilinçaltları ortaya serildi iyi oldu diyorum.
Sep 22, 2018
para, din, iman ve tanrı gibi kavramların, refleksiyon yapan kişiden bağımsız olmadığını gösteren sıkı bir örnek.
bu tür ezber bozan bakış açılarına çok ihtiyacımız var; klişeler fazla prim yapıyor. sizde iş görmesine sevindim.
Sep 21, 2018
Darwin, gençliğinde İncil’in kelimesi kelimesine doğru olduğundan kuşku duymaz. Hatta, Evrim Kuramı’nın dayandığı gözlemlerini yaptığı beş yıllık gemi seyahati sırasında, bazı ahlâki değerler söz konusu olduğunda, İncil’den alıntılar yapması gemidekilerin onunla eğlenmesine yol açmıştır. Darwin, bulduğu sonuçlar ile dini inancının birbirine zıt olmasından dolayı deneyimlediği duyguları şöyle ifade eder:
“İnançsızlık bana çok yavaş yaklaştı; ancak, sonunda kesinleşti. O kadar yavaş geldi ki hiç üzüntü hissetmedim. O günden bu yana da sonuçlarımın doğru olduğu konusunda bir saniye bile kuşku duymadım.”
Hayvanlarla akraba oldukları fikri insanları çok öfkelendirmiştir, hatta Darwin’in “İnsanlar maymunlardan gelir.” dediği sanılmıştır. Oysa Darwin, maymun ve insanların, tarih öncesi dönemlerde ortak bir kökenden gelip, ayrıldıklarını söylemişti.
Beş yıllık Beagle serüveni sırasında yaptığı gözlemleri beş cilt kitap olarak yayımlayan, yalnızca mercan kayalıkları konulu bir makale üzerinde yirmi ay çalışan Darwin ile noktalayalım: “Çalışmayı ve gözlem yapmayı bırakırsam ölürüm.”
Sep 17, 2018
Bu yazımın, en çok okunanlar listesinde başa oturmasını hiç beklemiyordum!
Gelen yorumlardan, her şeye rağmen birbirini anlamaya çalışan insanlar olduğunu görüyor, seviniyorum.
Bu tür yazıları; kutsal, din, hakikat vb kavramları kullanırken; öznel anlayışımızın, kendisini merkez aldığı bağımlı kullanım biçimlerinde nasıl da yetersiz olacağını göstermesi; bizleri yansız okumaya, araştırmaya ve nihayetinde tefekküre götürmesi dileği ile yazıyorum.
Mircea Eliade’nin, Kutsal kavramını, yalnızca bir açıdan lâkin nasıl imrenilesi bir yetkinlikle ele aldığını zevk ederken; sayesinde, kendi yetersiz düşüncemi def etmek bana ilaç gibi geldi.
Jul 28, 2018
Evet çok ender ulaşılabilen bir seviye. Aslında Antik Yunan’da söylendiği gibi, Tasavvuf’ta söylendiği gibi hedef erdem olmayınca “philosophia” da olmuyor. Bu dönem felsefecileri sıkça atlıyor bu noktayı.
Jul 25, 2018
Kanımca, Tanrı, dindarlardansa ateistleri sever. Hiç olmazsa, olumsuzlama yapmaya başlamışlardır.
Hem belki birgün devam ederler. Belli mi olur?!
Dindar ise hem kendine hem de başkalarına dini dar eder işte bu ve memleketimizdekiler gibi.
Jul 20, 2018
Hz. Muhammed kimin dinindendir?
Jul 19, 2018
Doğru :)
Soyut düşünce ile işkence yapmak, gözlerinde bir damla yaş belirinceye dek İhlas Suresi’ni Türkçe okutmak isterdim onlara. Bunu deneyimlemeyen dinden bir şey anlamamıştır nasıl olsa. Arapça maç anlatılsa ağlayan bir kesim var malum.
Jul 2, 2018
Süreç olarak benzer: kapsayarak aşma. İşte tam da bu nedenle din bilim sanat değerlendirmeleri düşüncenin geldiği aşamayı gösteren duraklar oluyor. Düşünme yetimize (alet) kullanma becerimize işaret ediyor.
Tanrı şehrin kanalizasyonudur gibi bir şey söyler Hegel.
May 25, 2018
Tanrı’nın olmadığını düşünmek, aslında düşünemediğimizi gösterir. Felsefede ciddiye alınmaz ateistlik, çocuksu bulunur.
Allah konusuna gelince inananlar ve inanmayanlar var kuşkusuz; buraları geçip Allah’ı bilmek lazım. Yoksa bütün çaba boşuna. Din ne işe yarar yoksa.
May 10, 2018
Bu hafta Kur’an’da alkol yasağı var mı? Kademeli inen ayetleri nasıl değerlendirebiliriz konusunu ele aldım.
Bir bardak bira ile giden iman, iman mıdır? Temel soru bu.
Apr 17, 2018
“Yehova yerine Tengri diyoruz. Ayrıca Hz.İsa ve Hz.Muhammed’i de peygamber olarak kabul ediyoruz.”
Türkiye’nin en küçük cemaati @Milliyet
https://www.milliyet.com.tr/gundem/turkiye-nin-en-kucuk-cemaati-2648729
Apr 8, 2018
Hayır, tanrı kavrayışının sınırlı olması da çok büyük etkendir. Yarısı iktisadi ise yarısı da itikadi diyebiliriz sebepler için.
Mar 21, 2018
- Siyasal İslâm/proje. Temel ayrım Kerbela’ya bakış/Horasan. Horasan erenleri/Tasavvuf/Tevhid. Tevhid/diyalektik/cedel/kurgul dolayısı ile aslan ve ceylan-Cem. Karşıtların birliği.
Mar 21, 2018
Daire “tek başına bir ümmet” denilen Hz İbrahim ile başlıyor (Rum 30:30) “ferdi hikmet” Hz Muhammed ile kapanıyor. Bilinç aşamalarına işaret eden peygamberler ve son aşamada bunun şuuru olarak son peygamber.
Mar 1, 2018
Bunların hepsi incelenmeli emek verilmeli diyorum aksine. Ondan sonra dinin ne olduğu konuşulabilir.
Ben insana inanan bir görüşü benimsiyorum. İnsanın kendisi ile dürüst olabilme kapasitesine. “Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz hem din hem felsefe mottom. “
Mar 1, 2018
Bunlar yoğun kavramlar, burası pek uygun değil derinleşmek için.
Ben hemen hemen hiç okumadığı hakkında pek bir şey bilmediği halde, yobazların din dediğini din zannedip konum belirleyenlere cahil diyorum kötü bir şey değil o konuda bilgisi eksik anlamında.
Mar 1, 2018
siz belki de yazıyı okumadan yorum yaptınız. kurumsal olan bir şey değil din, kişinin kendisine dönmesi ile ilgili. felsefi olarak varlık ve birlik bölünemez olandır, dolayısı ile din reddedilmesi olanaklı bir şey değildir. bu özsel bilginin eksikliği cehalet.
Mar 1, 2018
Pedofilik eğilimlere, mübah kılıfı giydiren yanlış anlama da budur. Bu yanlış anlamaların üstesinden gelmek için, din ile anlatılanın gerçekte ne olduğunu anlamalıyız. Nasıl yapacağız?
Bir yanda, nakıs anlayışına din kisvesi giydirip, cinsellik ile ilgili eylem ve söylemleri ile bizi bezdiren bunaltan bir taraf; diğer yanda ise, dinin gereksiz olduğuna şimdiden, kendiliğinden, bilgisi olmadığı halde inanan diplomalı bir cahil ordusuyla mı?
Feb 22, 2018
“Bu doğrultu” dediğiniz nedir bilmem ama açıklamamın ilişkilendirdiğiniz islam felsefesi ile bir ilgisi yok. Kozmogoni kozmoloji farklı.
Feb 22, 2018
Aristoteles’i Tanrısızlaştırma çabası görüyorum makalelerde. Aristoteles okumalarını tamamlamış birisi Teodezi’yi ondan nasıl uzak tutabilir? Sokrates, Platon bile ateisttir bizim ellerde. Descartes, Spinoza, Kant, Hegel… Nasıl anlayacağız bu filozofları? Tanrı’yı yadsıyarak mı?
Feb 19, 2018
din allah’la kul arasında. “lâ ruhbaniyete fiddiyn”önemli bir ayet. bizde ruhban sınıfı yoktur, dini, hristiyanlık aşamasına geri götürüyorlar, buna dikkat edin. iki konuşma ile inanç sarsılıyorsa, bırakın yıkılsın. temeli sağlam atılmışsa yıkılmaz.size daha fazla yazamayacağım.
Feb 17, 2018
Daryush Shayegan’ın “Melez Bilinç” kitabından kısa bir alıntı yapacağım. Hâlâ aynı problemle uğraşıyoruz. Yazık.
“Nasır-ı Hüsrev (11. yy) fukahaya Karşı iddianamesinde şöyle der: ‘Eğer bunlar ilâhiyatçı ise, o zaman Şeytan da ilâhiyatçının feriştahıdır.
Şu sözde âlimler mahlukatın ilmine sahip olanlara iman düşmanı muamelesi yaptılar…
Horasan’da Kutsal Ruh’un ürünü olan ezeli dinin ilmi ile felsefeye dayanan mahlukat ilmini bir araya getirecek kimse kalmadı; zira o sözde âlimlerin gözünde felsefe hayvanat derekesine düşmüştür.
Halbuki bu kimselerin yanlışıyla, asıl İslam dini bir horgörü konusu haline geldi.
O sözde âlimler felsefenin iman düşmanı olduğunu ileri sürdüler, onların yüzünden de bu ülkede artık ne din kaldı, ne felsefe.’”
Jan 27, 2018
Darwin, gençliğinde İncil’in kelimesi kelimesine doğru olduğundan kuşku duymaz.
Hatta, Evrim Kuramı’nın dayanak aldığı gözlemlerini yaptığı beş yıllık gemi seyahati sırasında, bazı ahlâki değerler söz konusu olduğunda, İncil’den alıntılar yapması gemideki subayların onunla eğlenmesine yol açmıştır.
Darwin, bulduğu sonuçlar ile dini inancının birbirine zıt olmasından dolayı deneyimlediği duyguları şöyle ifade eder:
“İnançsızlık bana çok yavaş yaklaştı; ancak, sonunda kesinleşti. O kadar yavaş geldi ki hiç üzüntü hissetmedim. O günden bu yana da sonuçlarımın doğru olduğu konusunda bir saniye bile kuşku duymadım.”
Jan 12, 2018
O aşamalar olmadan İslam da olmuyor yalnız. Buralar müslüman doğdum öyleyse müslümanım diyebilme özgürlüğü vermiyor bence. Hz. Muhammed de o devrin devrimcisi idi, dogmatik olanı reddetti.
Jan 12, 2018
Hz Muhammed’den önce gelmişti yani İslam. :) Şaka yapıyorum. Aklını kullanabilmek teslimiyet gerektirir kuşkusuz.
Burada cedel ve gayi illet konuları devreye girdiği için tweetlerle doyum vermeyecek kadar derin konular.
Jan 11, 2018
Hz. Muhammed kimin dinindendir?
Bu tür önermeleri irdelemeden, Hz.İbrahim’in uydurma olduğuna “inanan seküler birey” ile, bu peygamberin temsil ettiği bilinç mertebesi üzerine hiç kafa yormadan “inanan dinci birey” arasında anlamlı bir fark olabilir mi?