Düşüncem, Kaderim Olur mu?
Eskiden, düşünce dünyasının tamamen soyut olduğunu zannederdik. Bırakın ürettiğimiz düşüncenin sorumluluğunu almayı, bir bedel ödemeden var olabildiğimiz tek alan olduğunu sanırdık düşünce yaşamının. Artık, her düşünmemizde bir kodlamayan RNA (Ribonükleik Asit) üretildiğini, epigenetik mekanizmaların devreye girdiğini biliyoruz. Yani düşüncelerimiz, duygularımız bedenleniyor! Epigenetik alanında heyecan verici gelişmeler var. Beyin hücreleri olan [...]
İçimizde Yaşayan Hayalet: Epigenetik
Yakın zamana kadar, annemiz ve babamızdan gelen kalıtsal özelliklerin, bize yalnızca eşey hücreleri aracılığıyla geçtiği düşünülüyordu. Genetik aktarımın, yumurta ve sperm hücrelerindeki kromozomlara ait bilgiyle sınırlı olduğundan emindik. Artık, kalıtımın daha farklı boyutları olduğunu, DNA’mızla sınırlı olmadığını biliyoruz. Bu bilgi, şu anlama geliyor: Bizi doğrudan etkileyen bir kalıtım mekanizması var [...]
Bedeninden Kurtulan Bir Nüktedan: Stephen Hawking
Anlaşılması en zor konulardan biri olan çağdaş fizik üzerine yazılmış bir kitap, 237 hafta en çok satanlar listesinde kalabilir mi?[1] Kaldı, hem de hızlı etkileşim olanağının, sosyal medyanın olmadığı, 1988 yılında basılan bir kitaptı bu: Zamanın Kısa Tarihi.[2] Yazarı ise bu hafta vefât eden Stephen Hawking. Çoğumuz onu, tekerlekli sandalyesinde, [...]
Hologram Evren
Bundan tam dört yıl önce, dünyanın en prestijli bilimsel dergilerinden biri olan Nature Dergisi’nde, bir grup fizikçinin, evrenimizin tamamının dev bir hologram olduğu yönünde bulgulara ulaştıklarını gösteren çalışmaları yayımlandı. Bu yılın ocak ayında ise İngiliz, Kanadalı ve İtalyan biliminsanlarından oluşan bir grubun yine aynı yönde sonuçlara ulaştıklarını gösteren bir başka [...]
Evrim Kuramı Bağlamında Ateist ya da Dindar Olmak
Evrim Kuramı’na karşı çıkanlar, onun yalnızca bir kuram olduğunu, olgusallık taşımadığını ileri sürer. Evrim olgusunun yadsınamaz bir gerçeklik olmasını daha sonra ele almak üzere şimdilik burada bırakarak, kuramların alaycı bir dudak bükme ile geçiştirildiğine sıkça tanık olunduğuna işaret etmek gerek. Bu tutum, doğal bilincin zorunlu bir tutumudur: Doğal bilinç, yalnızca [...]
Bir Yapay Zekâ Olarak İnsan
Politik olarak, giderek kendi içine kapanan; neredeyse tamamı, yeniye ve yeniliğe uyum sağlamakta zorlanan bir dine ait; haftalık gündemi, bir Kuzey Avrupa ülkesinin bir yıllık gündemine yetecek denli yoğun bir ülkenin vatandaşları olarak, ve haklı olarak dünya gündemini izlemekte zorlanıyoruz. Bunlara ilâveten, Yapay Zekâ (YZ) ve Robot Teknolojileri (RT) konuları, [...]
Merhaba Yeni Dostum Dr. Burnell
Londra’da bir otel odasındayım. Birkaç gün önce İzmir’de geçirdiğim çene operasyonunun ve seyahatin ağırlığı; sistemime her yerden sızmaya çalışan grip, “annesel” işlerin getirdiği çok yoğun bir koşuşturmaca arasında, bir suçluluk duygusuyla uyandım bu sabah. Yarın yayımlanacak olan yazımı, dünden teslim etmiş olmama karşın “Ne!? Müze ziyaret planı mı?” diye fırça [...]
Doğru Tedavi Ediliyor muyuz?
Tıpta branşlaşmanın avantajlarının ortadan kalkması, bir kardiyoloğun bizi kalpten; göz doktorunun gözden ibaret kabul etmesiyle başlıyor. Amerika’da, on beş ciddi kronik rahatsızlık tanısından yalnızca birini almış hasta sayısıyla bunların beşinden tanı almış hasta sayısını gösteren grafiklere denk geldim. Aradaki fark endişe verici. Kısaca, bir hastalık tanısını takiben hastalık sayımız artıyor. [...]
Genetiği Tasarlanmış Bebekler Neden Bir Devrim?
Çinli bilimci, He Jiankui, genetiği tasarlanmış ilk insanlar olan ikiz bebeklerin doğduğunu açıkladı. Lulu ve Nana takma adları verilen bebekleri farklı kılan özellik, insanlarda AIDS virüsünün geçişine izin veren gen olarak bilinen CCR5 geninin, devre dışı bırakılmış olması. Böylece, HIV+ olan babalarının hastalığı onlara aktarılmamış oldu. Çin, ilerleyen satırlarda ele [...]
ABD’de Bilim Çıkmazına Önerilen Bir Model Olarak Atatürk
Stony Brook Üniversitesi, Felsefe Bölümü Kürsü Başkanı Robert Crease, aynı zamanda bir bilim tarihi uzmanı. ABD’de yayımlanmasının üzerinden, henüz bir hafta bile geçmeden, The Workshop and the World: What Ten Thinkers Can Teach Us About Science and Authority[1] adlı kitabı, bilim dünyasında ilgiyle karşılandı. Etkisi dünyaya yön verecek denli önemli [...]